Những ngày cuối năm, ngoài việc dọn dẹp nhà cửa thì mâm cúng tất niên là điều không thể thiếu. Đây là nghi lễ quan trọng để gia chủ tỏ lòng thành kính với tổ tiên, thần linh trong một năm qua. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ về phong tục cũng như cách bày biện mâm cúng sao cho đúng. Nếu bạn đang băn khoăn không biết nên chuẩn bị những gì, hãy dành chút thời gian tìm hiểu thêm qua bài viết về mâm cúng tất niên miền nam dưới đây.
NỘI DUNG CHÍNH
Ý nghĩa về mâm cúng Tất niên
Mâm cúng tất niên là phong tục kết thúc một năm và chuẩn bị đón năm mới. Đây là một nghi thức cổ xưa của người Việt Nam. Trong những ngày này, mọi người quây quần bên nhau để tổng kết một năm qua, đón đêm giao thừa và chào mừng năm mới cùng nhau. Khoảng thời gian này, cả gia đình được tận hưởng không khí ngập tràn niềm vui sau một năm bận rộn với công việc.
Tổ chức mâm cúng tất niên thể hiện nét đẹp truyền thống của dân tộc Việt Nam. Sau một năm làm việc vất vả, những ngày cuối năm, mọi người cùng nhau dọn dẹp nhà cửa, chuẩn bị bữa cơm cúng giao thừa, đón năm mới.
Không chỉ các gia đình tổ chức bàn tiệc tất niên, nhiều chủ doanh nghiệp cũng tổ chức nghi lễ này ngay tại văn phòng. Do đó, nhiều công ty không quá cầu kỳ trong việc chúc Tết nhưng ý thức về nghi thức là điều bắt buộc. Mâm cúng tất niên bày tỏ lòng biết ơn ông bà tổ tiên đã ban cho gia đình một năm bình an, sự nghiệp hanh thông.
Nghi lễ cúng tất niên miền Nam
Vào chiều ngày 30 Tết, nhà nào cũng tổ chức lễ giao thừa để tiễn năm cũ đón năm mới. Sau bữa cơm tất niên, cả gia đình thường quây quần bên nhau và ngồi quanh nồi bánh trung thu, bánh tét, không khí thật đầm ấm và rộn ràng.
Trong bữa cơm tất niên nên quây quần đông đủ mọi người, nói về những chuyện vui trong năm hay những dự định cho năm mới, động viên nhau cố gắng, nỗ lực bền bỉ để tạo nên không khí đầm ấm, hòa thuận.
Mâm cúng tất niên miền Nam bao gồm những gì?
Mâm cơm tất niên ở mỗi vùng miền phản ánh nét đặc trưng của văn hóa ẩm thực vùng miền đó. Hãy cùng tìm hiểu mâm cúng tất niên miền nam đầy đủ và đúng nghi lễ sau đây nhé:
Mâm cơm cúng
Trong tiết trời nắng nóng của người miền Nam, khi làm mâm cơm tất niên thường ưu tiên cho các món nguội, thường bao gồm:
– 1 đĩa bánh tét
– 1 đĩa củ cải muối
– 1 bát canh măng tươi
– 1 bát canh mướp đắng thịt bằm
– 1 bát thịt kho tàu
– 1 đĩa thịt heo luộc
– 1 đĩa gỏi tôm
– 1 đĩa chả giò
– 1 đĩa dưa giá
– 1 đĩa củ kiệu
Việc tổ chức mâm cúng tất niên miền nam sẽ tùy thuộc vào tình hình kinh tế cụ thể của từng gia đình. Do đó, bạn có thể thêm vào hoặc bớt ra sao cho phù hợp dựa trên những gợi ý trên. Ngoài ra, bạn cũng có thể thay cơm mặn bằng một đĩa cơm chay, sắp xếp các món ăn tương ứng, phù hợp cúng tất niên.
Mâm ngũ quả
Đối với người miền Nam, mâm ngũ quả cúng giao thừa phải có đủ 4 loại: mãng cầu, dừa, đu đủ và xoài. Theo quan niệm của người dân địa phương, những loại trái cây này sẽ mang ý nghĩa “cầu-sung-vừa (dừa)-đủ xài (xoài)”, mang đến một năm mới sung túc, viên mãn. Ngoài ra, người miền Nam thường bày dưa hấu hoặc thanh long lên mâm ngũ quả chứ không bao giờ chọn chuối, cam, lê như người miền Bắc.
Cách bày mâm cúng tất niên ở miền Nam
Người miền Nam khi cúng tất niên thường chia làm hai mâm, một mâm đặt trong nhà cúng tổ tiên, một mâm cúng trời đất trước sân. Mỗi mâm cúng cũng được chuẩn bị tùy theo tình hình tài chính của gia đình để thể hiện lòng trung thành với tổ tiên và các vị thần.
Theo quan niệm của mỗi gia đình, cách sắp xếp, bài trí bàn thờ sẽ khác nhau nhưng phải luôn trang nghiêm và tiện nghi. Lễ vật cúng tất niên cơ bản nên có hương đèn, đèn lồng, mâm ngũ quả, hoa, tiền giấy, vàng mã, trầu cau, trà, rượu, bánh kẹo, v.v. Trong đó, mâm ngũ quả và hương hoa, tiền giấy nên để trên bàn thờ trong ba ngày Tết, mâm cỗ mặn đặt ở bàn thờ bên, sau khi cúng có thể lấy xuống.
Một vài lưu ý khi tổ chức mâm cúng tất niên miền Nam bạn cần phải biết
Mâm cúng tất niên là nghi lễ quan trọng được tổ chức vào chiều ngày 30 Tết. Vì vậy, gia chủ cần lưu ý nhiều điểm sau để buổi lễ cúng tất niên được trọn vẹn và phù hợp với phong tục của người Việt.
Nên tổ chức vào đêm 30 cuối năm
Thông thường thời điểm chính xác để tổ chức là tối 30 Tết. Đây là thời điểm mọi việc của năm cũ kết thúc và mọi người háo hức chào đón năm mới. Chiều 30 Tết, mọi người cùng nhau nhìn lại năm cũ và hứa hẹn cho năm mới. Vì vậy, các thành viên phải có mặt và ăn mặc chỉnh tề khi cúng bái.
Chuẩn bị đầy đủ mâm cỗ cúng tất niên trước khi ăn bữa cơm tất niên
Theo phong tục, mỗi gia đình rước ông Công ông Táo về vào buổi tối. Trước khi cả gia đình ăn bữa cơm tất niên, gia chủ phải chuẩn bị đầy đủ lễ vật. Trước khi làm lễ, mọi người đứng trước bàn thờ tổ tiên. Ngoài ra, cuối năm gia đình không nên cãi vã và chuẩn bị đón năm mới với nhiều hy vọng.
Mâm cúng tất niên cuối năm cần phải tươm tất
Việc cúng bái rất quan trọng nên các thành viên trong gia đình cần chuẩn bị mâm cúng tất niên đầy đủ và tươm tất. Gia chủ nên chuẩn bị các lễ vật như: mâm ngũ quả, trầu cau, rượu, vàng mã, bánh chưng, xôi gà…
Cập nhật thêm những Tin tức hay được Leo-Decor chia sẻ mỗi ngày nhé
Nên nghiêm túc khi thực hiện cúng tất niên cuối năm
Mỗi khi tổ chức lễ cúng, mọi thành viên phải ăn mặc kín đáo, chỉnh tề. Tuyệt đối không đùa giỡn, không nói tục, không chửi bậy.. Đây là những hành vi bất kính với tổ tiên trong thời gian thờ cúng.
Trong thời gian thờ cúng, không được gọi tên trẻ con. Đây là thời điểm cúng là lúc mời ông bà tổ tiên quy tụ, chắc chắn không tránh khỏi ma quỷ vào nhà. Nếu trẻ con yếu bóng vía sẽ bị ảnh hưởng nhiều đến trẻ.
Khi gia đình quây quần bên bữa cơm tất niên cũng là thời khắc quý giá và thiêng liêng nhất. Vì vậy, mọi người nên vui vẻ và đoàn kết với nhau. Không cãi vã, không chửi bới mà trò chuyện vui vẻ, chúc một năm mới tốt lành. Đồng thời, những câu chuyện xoay quanh các thành viên trong gia đình trong bữa cơm tất niên cũng không bao giờ được nói xấu người khác.
Kiêng làm đổ vỡ trong khi cúng tất niên
Không phải đầu năm mà là thời điểm giao thoa giữa năm cũ và năm mới, gia chủ không nên làm đổ vỡ bất cứ thứ gì. Theo quan niệm dân gian, những đồ vật bị vỡ sẽ mang lại những điều xui xẻo. Đặc biệt là rượu và đèn dầu bị đổ sẽ thu hút nhiều ma quỷ hơn. Đây là những điều kiêng kỵ của năm cũ mà mọi người cần chú ý khi làm mâm cúng tất niên.
Tổng kết
Trên đây là những thông tin liên quan về mâm cúng tất niên miền nam mà Leo Decor vừa chia sẻ cho bạn. Hy vọng qua bài viết này có thể giúp bạn chuẩn bị mâm cúng ngày tất niên một cách tươm tất và trang nghiêm nhất.